jeudi 29 mars 2012

Voeu pour les langues de Bretagne

Voeu que j'ai déposé au Conseil régional de Bretagne le 29 Mars , voté à l'unanimité excepté par l'UMP qui n'a pas souhaité prendre part au vote.


La diversité linguistique et culturelle dans le monde est un enjeu majeur pour les années à venir. En France, les langues régionales et en particulier les langues bretonne et gallèse font partie des langues classées « en danger sérieux d’extinction » selon l’UNESCO. Ceci doit appeler une politique volontariste de sauvegarde et de développement des langues et cultures bretonnes et des actions significatives conduites en partenariat avec les différentes collectivités territoriales et l’État, qui a une responsabilité particulière sur cette question.
En effet, la France a ratifié la « Convention sur la protection et la promotion de la diversité des expressions culturelles » ainsi que la « Convention sur la sauvegarde du patrimoine immatériel de l’humanité » de l’UNESCO. De plus, la loi constitutionnelle du 23 juillet 2008 de modernisation des institutions de la Ve République a introduit dans la Constitution un article 75-1 qui indique que « les langues régionales appartiennent au patrimoine de la France ».
Par ailleurs, la présence de cet article au sein du titre consacré aux collectivités territoriales donne toute sa légitimité à celles-ci pour conduire des actions de promotion et de développement des langues régionales en lien avec l’État.
Pour la Région Bretagne, les langues bretonne et gallèse constituent un élément fondamental qui participe de l’identité et de la personnalité de la région, non seulement comme partie intégrante du patrimoine régional, national et mondial, mais également comme contributeur à l’identification du territoire, au renforcement du lien social et à l’ouverture au monde.
C’est pour ces raisons que la Région Bretagne conduit une action volontariste en ce domaine en lien avec ses partenaires publics et privés et a pris position en faveur du développement des langues de Bretagne, à travers notamment l’adoption de plusieurs vœux en ce sens.
L’objectif est aujourd’hui de franchir une nouvelle étape et de permettre à toute personne d’accéder à la connaissance des langues et cultures de Bretagne et de participer à leur transmission, conformément aux textes internationaux :
en leur assurant une place accrue dans les médias audio-visuels, à des heures de grande écoute,
en encourageant davantage la création littéraire, théâtrale, musicale et cinématographique dans les langues de Bretagne,
en développant les enseignements des langues bretonne et gallèse par une politique d’offre généralisée telle qu’elle s’applique déjà dans d’autres territoires de la République (Corse, Pays basque),
enfin, en favorisant la pratique sociale des langues bretonne et gallèse par leur introduction dans l’espace public (signalisation, accueil dans les lieux publics, documents administratifs comme cela se pratique déjà au Pays basque…).
En conséquence :
- Le Conseil Régional de Bretagne s’associe à l’appel « Deomp De’I! Evit ar brezhoneg hag evit hor yezhoù ; Ahi! Galo e berton avaunjons d’asambl » ;
- Le Conseil Régional de Bretagne demande à l’État de ratifier la charte des langues régionales ou minoritaires du Conseil de l’Europe et de prolonger cette ratification par l’adoption d’une loi cadre permettant pour chaque région la reconnaissance, la protection, la promotion et le développement de leurs langues et de leurs cultures dans la société d’aujourd’hui ;
- Dans le cadre de la nécessaire décentralisation, le Conseil régional de Bretagne demande à disposer de la compétence en matière de politique linguistique et des moyens dédiés.

Kuzul-rannvro Breizh
Dalc’h an 29 a viz Meurzh 2012
HET
Evit gwarez ha brudañ hor yezhoù ha sevenadurioù rannvro
Strollad Europa Ekologiezh Ar Re C’hlaz Breizh
hag Unvaniezh Demokratel Breizh
Un skod eus ar re pennañ eo al liested yezhel ha sevenadurel evit ar bloavezhioù da zont. E Bro-C’hall, eo bet lakaet ar yezhoù rannvro « en arvar bras da vont da get » gant an UNESCO, ar brezhoneg hag ar gallaoueg en o zouez evit Breizh. Kement-se a dle degas ur politikerezh youlek a warez hag a ziorren hag ivez oberioù splann douget asambles gant ar strollegezhioù lec’hel hag ar Stad, gantañ ur giriegezh a-bouez war an dachenn-se.
Peurwiriekaet eo bet gant Bro C’hall « ar c’hendiviz war gwarez ha brudañ liested ezteurel ar sevenadurioù » ha « kendiviz gwarez glad dizanvezel mab-den » an UNESCO. Ouzhpenn-se eo bet lakaet e-barzh mamm-lezenn Bro-C’hall, dre lezenn bonreizhel an 23 a viz Gouere 2008, ur pennad 75-1 a ziskler kement-mañ : « perzh eo ar yezhoù-rannvro eus glad Bro-chall ».
Peogwir emañ ar pennad-se e-barzh al lodenn a denn eus ar strollegezhioù lec’hel, eo reizh dezho da ren oberioù brudañ ha diorren evit ar yezhoù-rannvro, asambles gant ar Stad.
Evit Rannvro Breizh, eo ar brezhoneg hag ar gallaoueg, elfennoù a-bouez diazez a ra idantelezh ha personelezh ar Rannvro, perzh eo eus glad ar Rannvro, met ivez ar vro hag ar bed, ober a reont ivez avat evit d’hon tiriad bezañ anavezet en diavaez, kreñvat a ra al liamm sokial ha digeriñ a ra war ar bed.
Abalamour d’an dra-se e ren Rannvro Breizh oberioù youlek war an dachenn-se asambles gant kevelerien bublik ha prevez, savet eo ar Rannvro ivez a-du gant diorren yezhoù Breizh meur a wech, da skouer oc’h embann meur a het diwar-benn an dra-mañ.
Mont dreist ur bazenn nevez eo ar pal hiziv, ober ma c’hello kement hini tañva gouiziegezh yezhoù ha sevenadurioù Breizh ha kemer perzh d’o zreuzkas, diouzh ar skridoù etrevroadel :
O kreskiñ o flas er mediaioù klewelet, da vare ma vez an dud o selaou outo,
O vroudañ muioc’h ar skrivañ levrioù, pezhioù c’hoari, sonerezh ha filmoù e yezhoù Breizh,
O tiorren kelenn ar brezhoneg hag ar gallaoueg dre politikerezh ur c’hinnig d’an holl e-giz ma vez anezhañ dija e broioù all eus ar Republik (Korsika, Euskadi).
Da echuiñ ganti, o vroudañ implij foran ar brezhoneg hag ar gallaoueg o reiñ plas dezho e kement lec’h publik a zo (panellerezh, degemer el lec’hioù publik, teulioù melestradurel evel e vez graet en Euskadi…).
Diskleriañ a reomp neuze :
Mont a ra a-du Kuzul Rannvro Breizh gant galv « Deomp De’i ! Evit ar brezhoneg hag evit hor yezhoù ; Ahi! Galo e berton avaunjons d’asambl » ;
Goulenn a ra Kuzul Rannvro Breizh digant ar Stad ma vo peurwiriekaet karta yezhoù rannvro pe minorelaet Kuzul Europa, ha da astenn ar peuriwiriekaat-mañ gant ul lezenn-stern a roio ar gwir da bep rannvro da anavezout, gwarez, difenn ha brudañ o yezhoù ha sevenadurioù er gevredigezh a-vremañ ;
Gant lusk an digreizennañ ret, e c’houlenn Kuzul Rannvro Breizh, kaout ar barregezh war ar politikerezh yezh, kement hag an arc’hantaouiñ a zo ezhomm d’e lakaat e pleutsr.

Aucun commentaire: